Zout is de belangrijkste bron van natrium in de voeding. wat vaak wordt aangenomen is dat wanneer het gaat over gezondheidseffecten van zout, dat het dan ook gelijk ook gaat over het effect van het natrium.
Natrium is een mineraal dat erg belangrijk is voor het regelen van de vochtbalans, bloedruk en daarnaast ook voor een goede werking van spier- en zenuwcellen.
Waar zit het in?
Er zit niet veel natrium van nature in voeding. Keukenzout is dan ook de grootste bron van natrium. Zout wordt naar schatting ongeveer 20% zelf aan het eten toegevoegd en wordt er vanuit een fabriek wel 80% aan toegevoegd. Er kan dan gedacht worden aan brood en kant en klare maaltijden. Dit wordt gedaan om de smaak, houdbaarheid of structuur te verbeteren.
Door het eten van brood, vleesproducten en kaas krijg je hier het meeste van binnen. een hele hoge gehalte van zout vind je in de kant en klare maaltijden, pizza’s, soepen, sauzen en hartige snacks.
Ook wordt natrium toegevoegd aan de voeding zoals natriumwaterstofcarbonaat, mononatriumglutamaat, natriumbenzoaat en natriumfosfaten. Daarnaast kunnen medicijnen ook bijdragen aan de inname van natrium.
Opname in het lichaam
Er wordt ongeveer 98% van het zout dat binnen komt opgenomen. Zowel in de dikke als de dunnen darm gebeurd dit. de hoeveelheid natrium dat in het lichaam is wordt geregeld door de nieren. Van de 98% natrium dat in het lichaam kan worden opgenomen blijft er ongeveer 3% van over de rest wordt weer uit geplast. Een klein deel zou ook via zweet en de ontlasting uit het lichaam gaan.
Kan er een tekort ontstaan
Ja dit kan wel een tekort kan ontstaan op moment van uitdroging door diarree of braken. Een tekort aan zout komt bijna niet voor dit zit namelijk in velen soorten voedingssoorten. Bij een te lage inname van zout zorgt het lichaam ervoor dat er zo weinig mogelijk natrium wordt uit geplast. Het is wel zo wanneer er gezweet wordt verlies je wel zout. Wanner er normaal gegeten wordt moet dit geen enkele probleem zijn.
De gevolgen van een tekort
Wanner er een tekort is aan zout zijn dit de volgende symptomen die kunnen ontstaan:
- Lusteloosheid
- Misselijkheid en braken
- Hoofdpijn
- Verwardheid
- Sufheid
- Epileptische aanvallen
Een uitdroging is te voorkomen door voldoende drinken te drinken en daarnaast wat zoutigs te eten. wanneer de balans niet goed is kan er Oral Rehydratie Salt gebruikt worden om de balans weer goed te krijgen.
De gevolgen van een teveel
Veel Nederlanders krijgen teveel zout binnen dit is naar schatting 80%. Er mag 6 gram zout per dag gegeten worden. een gemiddelde volwassenen tussen de 18 en 79 jaar krijgt 7,8 gram per dag binnen. Mannen eten gemiddeld 8,9 gram per dag en vrouwen gemiddeld 6,6 gram per dag. Een te hoge inname kan leiden tot de volgende gezondheidsklachten:
- Verhoogde bloeddruk
- Hart en vaatziekten
- Nierziekten
- Maagkanker
- Botontkalking
Sommige mensen moet extra goed opletten wat ze binnen nemen.
- Mensen met hoge bloeddruk
Bloeddruk verhogende effect van zout is sterker bij een hoge bloeddruk
- Mensen met overgewicht
Zij hebben al een hoge risico op hoge bloeddruk
- Ouderen
Als je ouder wordt gaat de werking van de nieren achteruit. Daardoor gaat de werking van de nieren achteruit. Daardoor verwijderen ze minder natrium uit het lichaam.
Gewenste hoeveelheid
Hoeveel heb je eigenlijk dagelijks nodig om gezond te blijven?
| Leeftijd | Natrium per dag | Zout per dag |
| 1 tot 3 jaar | 1 | 2,5 |
| 4 tot 8 jaar | 1,2 | 3 |
| 9 tot 50 jaar | 1,5 | 3,75 |
| 51 tot 70 jaar | 1,3 | 3,25 |
| Ouder dan 70 | 1,2 | 3 |