Vitamines wat zijn het?: We weten allemaal dat vitamines belangrijk zijn voor ons lichaam, maar wat zijn vitamines nu eigenlijk? In dit artikel leggen we je het uit en ook welke er allemaal zijn en wat ze voor je lichaam doen.
Wat zijn vitamines nu eigenlijk?
Vitamines bevatten veel verschillende soorten stoffen, die goed zijn voor je lichaam. Ze hebben allemaal een andere functie of functies. Doordat vitaminen zoveel verschillende functies voor ons lichaam hebben, kan een tekort aan vitaminen een verschillende effecten op het lichaam hebben.
Twee soorten vitamines
Je kunt alle vitamines in twee groepen indelen. Je hebt namelijk vitamines die in vetoplosbaar zijn en in wateroplosbaar.
De in vetoplosbare vitamines zijn: A, D, E en vitamine K. Ze hebben allemaal een eigen functie(s). Wat deze vier gemeen hebben, is dat ze in vetoplosbaar zijn Ze worden door het lichaam opgeslagen.
De in wateroplosbare vitaminen zijn de vitamines: B en C. Hieronder vallen alle B vitamines. Deze vitamines zijn in water oplosbeer en worden niet door het lichaam opgeslagen. Een te veel plas je dus weer uit.
Welke vitamines zijn er?
Welke vitamines zijn er, wat doen ze voor je lichaam en waar zitten ze in?
We gaan ze een voor een met je doornemen.
Vitamine A
Waar is vitamine A goed voor? Deze vitamine is belangrijk voor het gezichtsvermogen. Ook draagt deze vitamine bij aan de gezondheid van de huid, het haar, gebit (tandvlees), en slijmvliezen. Een goede weerstand, de vruchtbaarheid en de botontwikkeling en groei van kinderen.
Te weinig vitamine A
Een te kort aan vitamine A kan huidproblemen, zicht wordt minder (nachtblindheid) en kan zelfs blindheid veroorzaken, dof haar en tandvlees problemen.
Waar zit vitamine A in?
Vitamine A komt vooral voor in dierlijke producten. Daarnaast zit het als toevoeging in margarine, halvarine en bak- en braadproducten. Dat staat dan op het etiket.
Carotenoïden (provitamine A) komen veel voor in verschillende soorten groenten, zoals wortel, boerenkool, spinazie en andijvie.
Vitamine B1 (Thiamine)
Vitamine B1 of thiamine heb je nodig om koolhydraten om te zetten naar energie voor je lichaam. Daarnaast zorgt B1 ook voor een goede werking van je hartspier. het zenuwstelsel en de hersenen.
Een te kort aan vitamine B1
Bij een te kort aan vitamine B1 kunnen psychische aandoeningen ontstaan, zoals depressie, geheugenverlies en concentratieproblemen. Er kan ook gevoelloosheid in benen ontstaan, hartklachten en spierverlamming kunnen een gevolg zijn van een te kort aan B1.
Een te kort aan B1 komt vooral voor bij specifieke risicogroepen zoals alcoholisten en drugsverslaafden. Ook bij ziektes aan het maagdarmkanaal.
Waar zit vitamine B1 in?
Vitamine B1 is wateroplosbaar en is terug te vinden in graanproducten, brood, aardappels, groente. In een aantal niet vegan voedingsmiddelen.
Het is een in wateroplosbare vitamine en daarom is het belangrijk om de groenten zo min mogelijk in water e koken. Anders lost de B1 op in het kookvocht en dat zou zonde zijn.
Riboflavine (vitamine B2)
Net zoals de B1 is ook de B2 belangrijk in het omzetten van koolhydraten in energie voor het lichaam.
Een te kort aan Riboflavine (vitamine B2)
Een te kort aan riboflavine kun je huidafwijkingen bij de mond en tong krijgen en het kan ontstekingen bij de neus veroorzaken.
Waar zit B2 in?
B2 kun je terug vinden in fruit, groente en graanproducten. Ook in een aantal niet vegan voedingsproducten.
Vitamine B3 (Niacine)
Vitamine D3 is belangrijk voor de energievoorziening van het lichaam. En nodig voor het aanmaken van vetzuren.
Niacine kan aanwezig zijn als nicotinezuur of nicotinamide. Niacine zit in volkoren en graanproducten, groente en aardappelen. En komt ook voor in niet vegan voeding.
Te weinig B3
Een te kort aan B3 kan leiden tot pellagra. Pellagra is een ziekte waar je huidaandoeningen, diarree en dementie van kunt krijgen. De kans op een tekort is uiterst klein.
Vitamine B5 (Pantotheenzuur)
Ook de vitamine B5 is net zoals de voorgaande B vitaminen nodig voor de omzetting van energie in het lichaam. Daarnaast is het ook nodig voor de opbouw en afbraak van eiwitten en vetten.
Groenten, fruit, peulvruchten en volkorenproducten. Het komt ook voor in niet vegan voedingsstoffen.
Te weinig B5
Als je langdurig een tekort hebt aan B5 kun je een branderig of pijnlijk gevoel in de voeten ontstaan. Een tekort aan pantotheenzuur (B5) is uiterst zeldzaam.
Vitamine B6 (Pyridoxine)
Vitamine B6 is belangrijk voor de stofwisseling, vooral voor de afbraak en opbouw van aminozuren. Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten. Ook is vitamine B6 essentieel voor de werking van bepaalde hormonen en is nodig voor de groei, de bloedaanmaak en een goede werking van het immuunsysteem en het zenuwstelsel.
Vitamine B6 zit in brood en graanproducten, aardappelen, peulvruchten en groente. En in een aantal niet vegan voedingsmiddelen.
Te weinig vitamine B6
Een langdurig te kort aan B12 kunnen leiden tot bloedarmoede, zenuwaandoeningen en een verminderde weerstand. Bij een pasgeboren baby kan een te kort leiden tot stuipen. In Nederland komt een te kort aan B6 zelden voor.
Vitamine B8 (biotine)
Vitamine B8 is nodig om energie uit eten te halen. Daarnaast speelt het ook een rol bij de vorming van vetzuren. B8 draagt ook bij aan het behoud van een mooie huid en haar en een draagt bij aan de werking van het zenuwstelsel.
Vitamine B8 komt voor in noten en pinda’s. En in een aantal niet vegan voedingsmiddelen.
Te weinig vitamine B8
Een te kort aan B8 kan leiden tot huidafwijkingen, bloedarmoede en een depressie veroorzaken. Een te kort komt bijna niet voor.
Vitamine B11 (foliumzuur)
Vitamine B11 is vooral bekend als foliumzuur. Foliumzuur is dan weer bekend omdat het een belangrijke rol speelt tijdens de eerste twaalf weken van de zwangerschap. Foliumzuur is belangrijk voor de ontwikkeling van de foetus. Naast de zwangerschap speelt B11 ook en belangrijke rol voor de groei en goede werking van het lichaam en voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
Vitamine B11 zit in groente en dan vooral in groene groente en volkorenproducten. En ook nog in een aantal niet vegan voedingsmiddelen.
Te weinig vitamine B11
Bij het ongeboren kindje is er een grotere kans op een open ruggetje, hazenlip of een gespleten gehemelte.
Bij volwassenen en kinderen kan er bij een te kort bloedarmoede ontstaan. Darmstoornissen en vermoeidheid.
Vegan en zwanger, wat moet je weten?
Vitamine B12 (Cobalamine)
Vitamine B12 is een belangrijke vitamine voor een gezonde werking van het zenuwstelsel. Ook speelt het een belangrijke rol bij de aanmaak van rode bloedcellen.
Een te kort aan B12
Een tekort aan vitamine B12 kan vervelende gevolgen hebben, zoals vermoeidheid, het altijd koud hebben en psychische klachten. Hier kun je meer lezen: Alles over vitamine B12
Alle B vitamines zijn in wateroplosbaar. Een teveel plas je weer uit. Let op dat ze ook verloren kunnen gaan in het kookvocht. Kook ze dus niet te lang.
Vitamine C (ascorbinezuur)
Vitamine C is waarschijnlijk wel de meest bekende vitamine. Vitamine C speelt een belangrijke rol als antioxidant. Het ruimt de vrije radicalen op, dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen toebrengen aan onze weefsels en cellen. Daarnaast speel vitamine C een belangrijke rol bij de opname van ijzer, de vorming van bindweefsel en het sterker maken van onze weerstand.
Vitamine C zit in fruit, groente een aardappelen.
Vooral Citrusvruchten, paprika’s koolsoorten, kiwi’s, bessen en aardbeien zijn echte vitamine C bommetjes.
Om de C zoveel mogelijk te behouden, is het belangrijk om groente in weinig water te koken, en niet langer dan nodig is.
Te weinig vitamine C
Bij een tekort kan verminderde weerstand, vertraagde wondgenezing en uiteindelijk scheurbuik ontstaan.
Een teveel aan vitamine C kan leiden tot darmklachten of diarree.
Zowel op een te kort als op een teveel aan deze vitamine is zeer klein. De vitamine zit bijna overal in. En het is een in water oplosbare vitamine, de je dus gewoon weer uit plast.
Vitamine D
Vitamine D ook wel vitamine zon genoemd. Deze vitamine is nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Het speelt dan ook een belangrijke rol bij de groei en het behoud van stevige botten en tanden. Daarnaast speelt vitamine D een rol bij een goede werking van de spieren en het immuunsysteem.
Zonlicht is de grootste bron van Vitamine D. Het lichaam maakt onder invloed van zonlicht in de huid vitamine D zelf aanmaken.
Vitamine D is een in vetoplosbare vitamine. Lees hier Alles over vitamine D
Vitamine E (tocoferol)
Vitamine E ook wel de huid vitamine genoemd. Vitamine E is een vetoplosbare vitamine. Vitamine E is een antioxidant en ruimt dus de vrije radicalen op. Het beschermt zo de cellen, bloedvaten, organen, ogen en weefsel. Vitamine E speelt ook een rol bij het regelen van de stofwisseling in de cel.
Vitamine E zit in zonnebloemolie, halvarine, margarine, brood, graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit.
Vitamine K
Vitamine K is belangrijk voor de aanmaak van onze botten en draagt bij aan het stollen van het bloed.
Pasgeboren baby’s krijgen na de geboorte extra vitamine K. Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben de eerste 12 weken 150 microgram aan vitamine K-druppels nodig.
Vitamine K vinden we vooral terug in groene groenten, maar ook in fruit en granen. (ook nog in niet vegan voeding). Bacteriën in onze dikke darm zijn ook in staat om vitamine K aan te maken.
Dit is misschien ook nog wel interessant om te lezen:
Welke supplementen moet je nemen als veganist?
Ben jij opzoek naar vegan supplementen? Wij hebben goede ervaringen met de supplementen van Goldea.