Cortisol is een hormoon dat wordt aangemaakt in de bijnieren. Het speelt een grote rol in de manier waarop jouw lichaam reageert op stress.
Het helpt om snel energie vrij te maken als er iets van je gevraagd wordt, bijvoorbeeld bij gevaar of spanning.
Daarom wordt cortisol ook wel het stresshormoon genoemd.
Maar waar het vroeger bedoeld was om te helpen overleven, staat ons lichaam tegenwoordig te vaak altijd aan. En dat kan dit hormoon je gezondheid flink verstoren.
De functie van cortisol
Cortisol helpt je lichaam in stressvolle situaties door:
- je bloedsuikerspiegel te verhogen, zodat je spieren en hersenen energie hebben;
- je bloeddruk op peil te houden;
- je ontstekingsreacties te reguleren.
Klinkt allemaal nuttig, toch?
Dat is het ook, zolang cortisol tijdelijk verhoogd is. Maar als je lichaam continu stress ervaart, blijft je cortisolniveau te hoog en komt het natuurlijke evenwicht in de war.
Chronische stress: als cortisol tegen je gaat werken
Je lichaam kent geen verschil tussen fysieke stress (zoals een blessure) en mentale stress (zoals werkdruk, zorgen of een volle agenda). Het reageert op alle stress met dezelfde hormonale reactie.
En daar gaat het mis. Door het tempo van ons leven, werk, gezin, sociale verplichtingen, deadlines. Ervaren de meeste mensen structureel te veel stress. Het gevolg: je lichaam blijft cortisol aanmaken, ook als er geen “gevaar” is.
Wanneer je cortisol langdurig te hoog blijft, gaat je lichaam in overlevingsstand:
- de vetverbranding vertraagt,
- de spijsvertering verslechtert,
- je slaap wordt onrustig,
- en er wordt meer vet opgeslagen rond de buik.
Symptomen van een te hoog cortisolniveau
De signalen kunnen per persoon verschillen, maar dit zijn de meest voorkomende klachten:
- Vermoeidheid of uitputting
- Slechte of onrustige slaap (vaak wakker tussen 3:00–5:00 uur)
- Opgejaagd of gespannen gevoel
- Vetophoping rond de buik of bovenarmen
- Hoofdpijn en hoge bloeddruk
- Prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
- Slechte spijsvertering
- Laag libido
- Wallen of vocht onder de ogen
- Schommelingen in de bloedsuikerspiegel
- Afname van spierkracht
Wanneer je meerdere van deze signalen herkent, is de kans groot dat je lichaam te veel cortisol aanmaakt.
Mijn persoonlijke ervaring met te veel cortisol
Ik ben Yvonne, voedingscoach en moeder van drie zoons uit Groningen. Naast mijn werk ben ik ook mantelzorger voor één van mijn kinderen . Iets wat veel liefde brengt, maar ook veel stress met zich meebrengt.
Jarenlang stond ik “aan”. Ik was altijd moe, sliep slecht, had veel cravings, een slechte huid, donkere kringen onder mijn ogen en steeds meer buikvet.
Mijn huisarts zei dat ik meer rust moest nemen. Dat hielp een beetje, maar mijn klachten bleven.
Totdat ik ontdekte dat mijn klachten allemaal samenhingen met hormonale disbalans, vooral een te hoog cortisolniveau.
Met de juiste voeding, bewuste ontspanning, meer slaap en natuurlijke producten van Partner & Co (zoals de drops die ik gebruik) kwam mijn lichaam langzaam weer in balans.
Mijn zoon is nog steeds ziek, en ik sta er nog steeds vaak “aan” maar ik kan er nu beter mee omgaan. Mijn energie is terug, mijn vetverbranding werkt weer zoals het hoort en ik voel me eindelijk weer mezelf.
Wat kun jij doen om je cortisol te verlagen?
Je kunt veel doen om je cortisolniveau op een natuurlijke manier te herstellen. Kleine, consistente veranderingen maken het grootste verschil:
- Slaap voldoende – minimaal 6 tot 8 uur per nacht. Probeer een vast ritme aan te houden en vermijd schermen voor het slapengaan.
- Drink voldoende water en kruidenthee.
- Beperk cafeïne, alcohol en suikerrijke producten.
- Beweeg regelmatig. Een korte wandeling na elke maaltijd is al genoeg om stress te verlagen.
- Eet onbewerkt en voedzaam. Vermijd ultrabewerkte producten met geraffineerde suikers en witte bloem.
- Ontspan bewust. Adem diep, mediteer, lees of doe iets creatiefs, maar doe vooral iets waar jij blij van wordt.
- Luister naar je lichaam. Vermoeidheid, cravings en stemmingswisselingen zijn signalen, geen zwakte.
Wil je jouw cortisol in balans brengen?
Als voedingscoach help ik vrouwen hun hormonen op natuurlijke wijze te herstellen, van stress en cortisol tot overgang, menstruatie of schildklierklachten.
Wil jij ontdekken wat jouw lichaam nodig heeft?
Stuur me gerust een bericht of mail naar info@vegalifestyle.nl
Dan kijk ik met je mee welke natuurlijke producten, voeding en routines het beste bij jou passen.
Cortisol is een onmisbaar hormoon, maar als het langdurig verhoogd is, raakt je lichaam uitgeput.
Door beter te slapen, gezond te eten, stress te verminderen en natuurlijke ondersteuning te gebruiken, kun je je energie en vetverbranding weer activeren.
Je lichaam is niet kapot. Het is uit balans en dat kun je herstellen. En daar help ik je graag bij.