Veel mensen hebben wel eens gehoord van gluten. Maar wat is het nou precies? Is het goed voor je? En waar kan je het in vinden? In dit artikel ga ik er meer over vertellen.
Wat is het?
Gluten is de naam van een groep eiwitten die van nature voorkomen in een aantal graansoorten. Gluten kun je verdelen in twee groepen: gliadines en glutenines. Eiwitten zijn goed voor onze lichaam. Mensen met coeliakie (glutenintolerantie) kunnen wel problemen krijgen in hun lichaam als ze gluten binnen krijgen. Ze krijgen klachten.
Zijn gluten ongezond?
Over het algemeen kun je gluten gewoon eten. Toch zijn er mensen die het beter niet kunnen eten. Deze mensen hebben last van coeliakie, dit is een glutenintolerantie. Mensen met deze intolerantie krijgen klachten in hun lichaam als ze gluten binnen krijgen. Hierdoor kunnen ze beter geen producten eten met gluten erin. Ze zorgen voor een opgeblazen gevoel, buikpijn, verstopping en lusteloosheid. Veel mensen hebben niet door dat deze klachten (mede) door gluten kunnen komen. Daarnaast zijn er ook mensen die geen glutenintolerantie hebben, maar wel gevoelig kunnen zijn voor gluten. Dit noem je een glutensensitiviteit. Darmproblemen zijn het meest voorkomende symptoom bij een glutensensitiviteit. Als je er achter wilt komen of je er gevoelig voor bent, kun je het beste een glutenvrij dieet volgen voor een paar weken. In die weken ga je kijken of je klachten verminderen of verdwijnen. Als je na die tijd weer gluten gaat eten en de klachten komen terug, dan kan het mogelijk zijn dat je er gevoelig voor bent.
Waar zitten gluten in?
Gluten kun je terug vinden in producten van tarwe, rogge, gerst of spelt. En ook kun je meelsoorten met gluten in andere producten weer vinden, die daar als bindmiddel zijn gebruikt. Producten zoals: snoepjes, bouillon , sauzen of ijs. Glutenbevattende granen zijn in heel veel producten en ingrediënten verwerkt. Onder andere zit het in brood, crackers, beschuit, koek, gebak, pizza en pasta. Verder kan het voorkomen in medicijnen, supplementen en diervoeding. Weet je niet zeker of een product glutenvrij is? Kijk dan altijd op het etiket. Op het etiket moet een keurmerk staan. Dat is het officiële ‘Crossed Grain’ keurmerk. Of de term ‘glutenvrij’ staat op het etiket.
Gluten in brood
Gluten in brood zorgt ervoor dat het elastisch wordt. Als je brood gaat bakken komen er gasbelletjes vrij. De gluten zorgen ervoor dat ze deze gasbelletjes vast houden. Hierdoor kan het brood gaan rijzen. Bij zwaardere broodsoorten zoals volkorenbrood en rozijnenbrood is dat heel belangrijk. Hierdoor krijg je een goede structuur en stevigheid. Brood maak je met granen, waardoor je automatisch gluten in het brood krijgt. Het midden van de graankorrel, het meellichaam, bevat deze gluten. Granen maal en verwerk je tot bloem en meel, hierdoor worden er gluten in verwerkt. Daardoor is het praktisch niet mogelijk om brood te bakken zonder gluten van een graansoort die wel gluten bevat.
Glutenvrije tips
Hier zijn nog een aantal tips om glutenvrij te eten.
- Lees op het etiket van glutenvrije producten naar wat er allemaal in zit. Glutenvrij is niet altijd gezond.
- Leer om je eigen glutenvrije brood te maken. Hierdoor weet je zelf wat erin zit.
- Kijk naar glutenvrije melen zoals boekweitmeel of amandelmeel. Met boekweitmeel kun je makkelijk brood en koekjes maken.
- Let op dat glutenvrije producten prijzig kunnen zijn.
- Zorg ervoor als je onderweg bent dat je altijd iets bij je hebt. Hierdoor heb je altijd iets bij de hand en kom je niet voor verassingen te staan.
- Let op dat er nog wel kruisbesmetting kan ontstaan. Bij een bakker kan er bijvoorbeeld bij een glutenvrije brood nog wel resten van gluten ontstaan.